Mát-xa thoát lượng bạch huyết: bạn nên biết gì và làm sao tự thực hiện

Bạn có biết hệ bạch huyết không có máy bơm như tim nên dễ bị ứ đọng? Mát-xa thoát lượng bạch huyết (còn gọi mát-xa thoát lưu bạch huyết hay lymphatic drainage) là kỹ thuật nhẹ nhàng giúp kích thích dòng chảy bạch huyết, giảm phù, và tăng thải độc. Bài này cho bạn thông tin thực tế, cách làm tại nhà và những lưu ý an toàn.

Lợi ích thiết thực

Mát-xa này không phải chỉ để thư giãn. Nó giúp giảm sưng sau chấn thương hay phẫu thuật nhỏ, hỗ trợ tiêu biến độc tố, cải thiện cảm giác nặng mệt ở tay chân, và hỗ trợ da sáng hơn khi kết hợp với chăm sóc da. Vận động viên và người làm việc lâu đứng ngồi cũng thường thấy giảm mỏi nhanh hơn.

Cách mát-xa thoát lượng bạch huyết tại nhà (bước ngắn, dễ nhớ)

Nguyên tắc: động tác phải rất nhẹ, hướng di chuyển luôn về phía các hạch bạch huyết lớn (cổ, nách, bẹn). Nếu dùng lực mạnh, bạn phản tác dụng và có thể gây đau.

Các bước cơ bản:

1) Chuẩn bị: nằm hoặc ngồi thoải mái, da sạch, tay ấm. Uống nước trước để hỗ trợ thải độc.

2) Khởi động cổ: đặt 2 tay lên cổ trước, thực hiện động tác vuốt nhẹ từ giữa cổ ra hai bên trong 10–15 lần. Mục tiêu là hướng bạch huyết xuống hạch cổ.

3) Mặt và đầu: dùng ngón tay vuốt nhẹ từ giữa mặt ra thái dương, hướng về cổ. Mỗi vùng 5–10 lần, không ấn mạnh.

4) Thân trên: đặt tay lên ngực trên, vuốt nhẹ từ giữa ngực ra nách; ở tay vuốt từ cổ nách xuống nách. Ở bụng, di nhẹ vòng tròn theo chiều kim đồng hồ, hướng về hạch bẹn.

5) Chân: vuốt từ cổ chân lên bắp chân, rồi về phía bẹn. Mỗi đoạn 10–15 lần, tốc độ chậm và nhịp đều.

Thời lượng: mỗi buổi 10–20 phút. Tần suất: 2–3 lần/tuần cho duy trì, có thể áp dụng hàng ngày nếu phù cấp và không có chống chỉ định.

Những dấu hiệu đúng: cảm giác nhẹ nhàng, giảm nặng; sai là đau, đỏ, tức nặng hơn — khi đó dừng lại và hỏi bác sĩ.

Ai không nên làm mà không hỏi bác sĩ: người có cục máu đông (DVT), nhiễm trùng cấp, sốt cao, suy tim nặng, hoặc đang điều trị ung thư cần xin ý kiến chuyên gia trước khi thực hiện.

Lưu ý khi chọn dịch vụ chuyên nghiệp: tìm người được đào tạo kỹ thuật Manual Lymphatic Drainage (MLD), hỏi về kinh nghiệm với trường hợp giống bạn, và tránh nơi dùng lực mạnh hoặc kỹ thuật thô bạo.

Sau mát-xa: uống thêm nước, đi lại nhẹ nhàng để khơi thông dòng chảy, tránh tắm nước quá nóng ngay lập tức. Nếu bạn muốn giảm sưng sau phẫu thuật, hỏi ý bác sĩ và tuân thủ kỹ thuật sau mổ.

Một mẹo nhỏ: nếu muốn tập trung giảm bắp chân phù do đứng nhiều, thực hiện vuốt về bẹn mỗi tối 10 phút trước khi ngủ trong 2 tuần sẽ thấy khác biệt.

Muốn đọc thêm bài liên quan như massage ghế, súng massage hay aromatherapy để phối hợp chăm sóc? Rosa Vườn Nét có nhiều bài hướng dẫn thực tế, bạn có thể bắt đầu từ mục tag liên quan.